पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से शाख शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

शाख   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : वृक्ष आदि के तने से इधर-उधर निकले हुए अंग।

उदाहरण : बच्चे आम की डालियों पर झूल रहे हैं।

पर्यायवाची : कांड, काण्ड, टेरा, डाल, डाली, शाख़, शाखा, शाला, शिफाधर, साख, साखा, स्कंध, स्कंधा, स्कन्ध, स्कन्धा

చెట్టులో అటు ఇటు పెరిగే భాగాలు

పిల్లలు మామిడి చెట్టు కొమ్మలపైన ఊగుతున్నారు
కొమ్మ, పల్లవాధారం, శాఖ, సురిగ

Any of the main branches arising from the trunk or a bough of a tree.

limb, tree branch
२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : भगवान शिव के बड़े पुत्र जो युद्ध के देवता कहे जाते हैं।

उदाहरण : कार्तिकेय देव सेना के सेनापति हैं।

पर्यायवाची : अंबिकेय, अग्निभू, अम्बिकेय, आंबिकेय, आग्नेय, आम्बिकेय, कामजित, कार्तिक, कार्तिकेय, कार्त्तिकेय, कुमार, क्रौंचारि, क्रौञ्चदारण, गांगेय, गुह, चंद्रानन, तारकजित, तारकारि, दीप्तशक्ति, देवव्रत, द्वादशकर, पाण्मातुर, पावकात्मज, प्रिय, बाहुलेय, बाहुलेह, भवात्मज, मयूरकेतु, मयूरेश, महाशक्ति, महासेन, महिषार्दन, मारुताशन, रुद्रतेज, विशाक्ष, विशाख, शक्तिधर, शक्तिध्वज, शक्तिपाणि, शज, शरजन्मा, शांकरि, शिखिध्वज, शिखिवाहन, शिखीभू, शिखीश्वर, शूर-सेनप, शूरसेनप, षडानन, षाण्मातुर, सिद्धसेन, सेनानी, सेनापति, स्कंद, स्कन्द, हरिहय

భగవంతుడైన శివుని పెద్ద కుమారుడు

సుబ్రహ్మణ్యస్వామి దేవుడి సైన్యానికి సైన్యాధిపతి.
కార్తికేయుడు, కుమారస్వామి, శంభుజుడు, సుబ్రహ్మణ్యస్వామి
३. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / झाड़ी

अर्थ : एक कँटीली झाड़ी जिसकी फलियाँ औषधि के काम आती हैं।

उदाहरण : वैद्यराज ने अपनी वाटिका में करंज लगा रखे हैं।

पर्यायवाची : कंजा, करंज, करंजा, करंजास, करंजुआ, करंजुवा, चिरबिल्व, पाणिमंथ, पाणिमन्थ, महावृक्ष, रोचन, व्याघ्र, सकंटक, सोमवल्क

ఒక ముళ్ళ పొద దీని ఫలాల ఔషధాలకు ఉపయోగపడతాయి

వైద్యరాజ్ తమ తోటలో కరంజ్ని వేశాడు.
కరంజ్

Tropical tree with large prickly pods of seeds that resemble beans and are used for jewelry and rosaries.

bonduc, bonduc tree, caesalpinia bonduc, caesalpinia bonducella
४. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : किसी का पुत्र या पुत्री।

उदाहरण : हर संतान का यह कर्तव्य होता है कि वह अपने माता-पिता की सेवा करे।
आपके कितने बाल-बच्चे हैं?

पर्यायवाची : अनुबंध, अनुबन्ध, अपत्य, अयाल, आकाश-फल, आकाशफल, आल, औलाद, जहु, ताँती, तांती, नुत्फा, प्रसृति, बाल-बच्चा, लड़का-बाला, शाख़, संतति, संतान, सन्तति, सन्तान

తల్లి-తండ్రులకు కలిగే బిడ్డలు.

వారికి ఎంతమంది సంతానం ఉన్నారు ప్రతి పిల్లల కర్తవ్యం వారి తల్లిదండ్రుల సేవచేయడం.
పిల్లలు, బిడ్డలు, బిడ్దపాపలు, సంతానం, సంతు

The immediate descendants of a person.

She was the mother of many offspring.
He died without issue.
issue, offspring, progeny
५. संज्ञा / भाग

अर्थ : फल आदि का काटा या चीरा हुआ टुकड़ा।

उदाहरण : उसने सेब के चार कतरे किए।

पर्यायवाची : कतरा, कतला, टुकड़ा, फाँक, भाग, शाख़, हिस्सा

ఒక దానిని కొన్ని శాఖలుగా చేయడం

ఆమె సీమరేగును నాలుగు భాగాలుగా కోసింది.
బద్దలు, భాగం, ముక్కలు

A thin flat piece cut off of some object.

slice
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु

अर्थ : वे कठोर, लम्बे और नुकीले अवयव जो खुर वाले पशुओं के सिर पर दोनों ओर निकलते हैं।

उदाहरण : इस बैल का एक सींग टूट गया है।

पर्यायवाची : कूट, विषाण, शाख़, शृंग, सींग

ఎద్దులకు పొడవడానికి ఉపయోగపడేవి

ఈ ఎద్దుకు ఒక కొమ్ము విరిగిపోయింది.
కొమ్ము, శృంగం

One of the bony outgrowths on the heads of certain ungulates.

horn
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : सींग की वह नली जिससे जर्राह शरीर का दूषित रक्त या मवाद चूसकर निकालते हैं।

उदाहरण : जर्राह सिंगी से घाव में से मवाद निकाल रहा है।

पर्यायवाची : सिंगी, सींगी

శరీరంలో ఆకారాన్ని ప్రధాన అవయవాలకు రక్షణ కలిగించే గట్టిగా ఉండే భాగం

శస్త్ర చికిత్సకుడు ఎముకలోని పుండులో నుండి వచ్చే చీమును తొలగిస్తున్నాడు.
అస్థి, అస్థిక, ఎముక, బొమిక, మజ్జ
८. संज्ञा / भाग

अर्थ : किसी वर्ग विशेष का घटक या भाग जो अपने आप में पूर्ण भी होता है।

उदाहरण : इस संस्था के पाँच अंग हैं।

पर्यायवाची : अंग, अवयव, घटक, ब्रांच, शाख़, शाखा, संघटक

ఒక సంస్థలో కొన్ని అంగాలు.

ఈ సంస్థలో ఐదు భాగాలున్నాయి.
-భాగం, శాఖ
९. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : हाथ, पैर, मुँह आदि शरीर के अंग।

उदाहरण : श्यामा हाथ-मुँह धो रही है।

पर्यायवाची : शाख़, हाथ-पाँव, हाथ-पैर, हाथ-मुँह

१०. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : समुद्र में न मिलकर किसी नदी में मिलने वाली नदी।

उदाहरण : भीमा नदी, कृष्णा नदी की उपनदी है।

पर्यायवाची : उपनदी, शाख़, सहायक नदी

A branch that flows into the main stream.

affluent, confluent, feeder, tributary
११. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / खाद्य
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : मैदे का बना एक प्रकार का पतरदार तिकोना नमकीन।

उदाहरण : मुझे सुहाल बहुत अच्छा लगता है।

पर्यायवाची : शाख़, सुहाल

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।