पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से पालि शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

पालि   संज्ञा

१. संज्ञा / भाग

अर्थ : किसी वस्तु आदि का आगे की ओर निकला हुआ पतला भाग।

उदाहरण : दुर्योधन ने श्रीकृष्ण से कहा कि बिना युद्ध के सूई की नोक के बराबर ज़मीन भी पांडवों को नहीं दूँगा।

पर्यायवाची : अणी, अनी, नोंक, नोक, शिखा, शोशा

ఏదైన వస్తువు మొదలగు వాటి యొక్క అగ్రభాగము.

యుద్దంలేకుండా సూది మొనకు సమానమైన భూభాగము కూడాపాండవులకు ఇవ్వనని దుర్యోధనుడు కృష్ణునితో అన్నాడు
ఆగ్రం, కొన, మొదలు, మొన

A sharp point (as on the end of a spear).

pike
२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : कान के नीचे का लटकता हुआ भाग।

उदाहरण : महिलाएँ लोलकी में छिद्र कराकर गहने पहनती हैं।

पर्यायवाची : कर्णपाली, कर्णलता, कर्णलतिका, लुरकी, लोलक, लोलकी, लौ

వేలాడే బుట్టగల ఒక ఆభరణం

మహిళలు లోలాకులను చెడకొట్టి ఆభరణాలను తయారుచేసుకుంటారు
లోలాకులు జుంకీలు

The fleshy pendulous part of the external human ear.

ear lobe, earlobe
३. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : किसी प्रदेश या स्थान के चारों ओर के विस्तार का अंतिम स्थान या रेखा।

उदाहरण : भारतीय सीमा पर जवान डटे हुए हैं।

पर्यायवाची : अवच्छेद, अवसान, इयत्ता, दायरा, परिमिति, बाउंड्री, बाउन्ड्री, संधान, सरहद, सिवान, सीमा, हद, हद्द

ఏదేని ప్రదేశము యొక్క లేక వస్తువు యొక్క నలువైపుల విస్తారం యొక్క అంతిమ రేఖ లేక స్థానము

భారతీయ సరిహద్దులో జవానులు పహరా కాస్తున్నారు
పరిధి, సరిహద్దు, హద్దు

The line or plane indicating the limit or extent of something.

bound, boundary, bounds
४. संज्ञा / सजीव / जन्तु / कीट

अर्थ : जूँ के आकार का एक सफेद कीड़ा जो विशेषकर मैले पहनावों में पाया जाता है।

उदाहरण : साफ-सफाई न होने के कारण सिले हुए कपड़ों में चीलर पड़ जाते हैं।

पर्यायवाची : चिल्लड़, चिल्लर, चीलर, चील्लड़

పేను ఆకారంలో ఉండే ఒక రకమైన తెల్లని కీటకం ప్రత్యేకించి మురికి ఉన్న చోట ఎక్కువగా ఉంటుంది

శుభ్రపరచని కారణంగా బట్టలలో చీరపేనులు చేరాయి.
చీరపేను

Wingless usually flattened bloodsucking insect parasitic on warm-blooded animals.

louse, sucking louse
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : किसी वस्तु, व्यक्ति, आदि या उनके गुणों या अच्छी बातों के संबंध में कही हुई आदरसूचक बात।

उदाहरण : प्रशंसा से सभी खुश और प्रोत्साहित होते हैं।

पर्यायवाची : अभिनंदन, अभिनन्दन, अभिवंदन, अभिवन्दन, अभिवादन, अस्तुति, आशंसा, ईडा, तारीफ, तारीफ़, दाद, प्रशंसा, प्रशस्ति, प्रस्तुति, बड़ाई, मनीषा, वाहवाही, व्युष्टि, शंस, शस्ति, शाबाशी, श्लाघा, सराहना, स्तुति

ఒకరి గురించి మరోకరు మంచిగా చెప్పటం

గోపాల్ సాహసంను అందరు ప్రశంసించారు.
పోగడ్త, ప్రశంస

An expression of approval and commendation.

He always appreciated praise for his work.
congratulations, extolment, kudos, praise
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : जहाँ तक कोई बात या काम हो सकता हो या होना उचित हो।

उदाहरण : कोई भी काम सीमा के अन्दर रहकर ही करना चाहिए।

पर्यायवाची : अवध, अवधि, इयत्ता, कगार, दायरा, परवान, परिमिति, पारावार, मर्यादा, सीमा, हद, हद्द

ఒక పరిమిత స్థానము.

ఏ పనైనా కూడా హద్దు మీరి చేయకూడదు.
గట్టు, హద్దు

The point or degree to which something extends.

The extent of the damage.
The full extent of the law.
To a certain extent she was right.
extent
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : किसी तल पर पड़ा हुआ चिह्न।

उदाहरण : कई बार धोने के बाद भी इस कपड़े पर लगा धब्बा नहीं मिटा।

पर्यायवाची : चटका, दाग, दाग़, धब्बा, निशान

బట్టలపైన కాఫీ టీ మొదలైనవి పడితే అయ్యేది

ఎన్నిసార్లు ఉతికిన ఆ బట్ట యొక్క మరక వదలలేదు.
మరక

A visible indication made on a surface.

Some previous reader had covered the pages with dozens of marks.
Paw prints were everywhere.
mark, print
८. संज्ञा / भाग

अर्थ : बैठे हुए व्यक्ति के सामने की कमर और घुटनों के बीच का भाग जिसमें बच्चे आदि को लिया जाता है और अधिकतर अपने पेट, सीने आदि से सटाया जाता है।

उदाहरण : माँ बच्ची को गोद में बैठाकर खाना खिला रही है।

पर्यायवाची : अँकवार, अँकोर, अँकोरी, अँकौर, अंक, अंकोर, अंकोरी, अंकौर, अकोर, अकोरी, अङ्क, अवछंग, उछंग, क्रोड़, गोद, गोदी

తల్లి బిడ్డను తన కాళ్లమీద పడుకోపెట్టుకునే ప్రదేశం.

తల్లి తన బిడ్డను ఒడిలో పడుకోబెట్టుకొని లాలిస్తున్నది.
అంకం, అంకతలం, అంకపాళి, అంకపీఠం, ఉత్సంగం, ఒడి, క్రోడం

The upper side of the thighs of a seated person.

He picked up the little girl and plopped her down in his lap.
lap
९. संज्ञा / अवस्था / भौतिक अवस्था

अर्थ : ऐसी परम्परा जिसमें एक ही प्रकार की वस्तुएँ, व्यक्ति या जीव एक दूसरे के बाद एक सीध में हों।

उदाहरण : राशन की दुकान पर लोगों की पंक्ति लगी हुई थी।
लोग पंगत में बैठकर खा रहे हैं।

पर्यायवाची : अली, अवली, आलि, आवलि, आवली, कतार, क़तार, ताँता, ताँती, तांता, तांती, पंक्ति, पंगत, पंगती, पांत, माल, माला, मालिका, लाइन, शृंखला, श्रेणी, सतर, सिलसिला

ఒకదాని తర్వాత ఒకటి.

మనం బస్సు ఎక్కేటప్పుడు వరస క్రమంలో ఎక్కాలి ప్రజలు పంక్తిలో కూర్చొని భోంచేస్తున్నారు
అనుక్రమం, క్రమం, పంక్తి, బంతి, లైను, వరుస, శ్రేణి

An arrangement of objects or people side by side in a line.

A row of chairs.
row
१०. संज्ञा / भाग

अर्थ : किसी वस्तु का वह भाग जहाँ उसकी लम्बाई या चौड़ाई समाप्त होती है।

उदाहरण : इस थाली का किनारा बहुत ही पतला है।

पर्यायवाची : अवारी, आर, उपांत, किनार, किनारा, कोर, छोर, झालर, सिरा

ఒక వస్తువు పొడవు వెడల్పు అంతమయ్యే చోటు

ఈ పళ్ళెం యొక్క అంచు చాలా పలుచగా ఉంది.
అంచు, కొన, మొన

The boundary of a surface.

border, edge
११. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : खड़े हुए मनुष्य के वक्षस्थल और कमर के बीच का वह स्थान जिस पर बच्चों को बैठाकर हाथ के घेरे से सँभाला जाता है।

उदाहरण : यह बच्चा गोद से उतरना ही नहीं चाहता है।

पर्यायवाची : अँकवार, अँकोर, अँकोरी, अँकौर, अंक, अंकोर, अंकोरी, अंकौर, अकोर, अकोरी, अङ्क, अवछंग, उछंग, क्रोड़, गोद, गोदी

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।