पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से आवर्तन शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

आवर्तन   संज्ञा, पुल्लिंग, तत्सम

व्युत्पत्ति : संस्कृतम् [ आ √वृत् (रहना) + ल्युट् -- अन ]

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : किसी स्थान आदि के चारों ओर घूमने की क्रिया।

उदाहरण : पृथ्वी सूर्य की परिक्रमा तीन सौ पैंसठ दिनों में पूरी करती है।

पर्यायवाची : आवर्त्तन, गर्दिश, चक्कर, दौर, दौरान, परिक्रमण, परिक्रमा, परिभ्रमण, प्रदक्षिणा, फिराव, फेरा, भ्रमण, वलन

నాలుగువైపుల తిరగడం.

భూమి సూర్యుని చుట్టూ పరిభ్రమణం చేయడం వలన రాత్రి-పగలు ఏర్పడుతాయి.
ఆవర్తనం, చుట్టటం, పరిక్రమణం, పరిభ్రమణం, ప్రదక్షణ, భ్రమణం

A single complete turn (axial or orbital).

The plane made three rotations before it crashed.
The revolution of the earth about the sun takes one year.
gyration, revolution, rotation
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : घूमने की क्रिया।

उदाहरण : पृथ्वी की अपनी घुरी पर घूर्णन के कारण ही दिन-रात होते हैं।

पर्यायवाची : आवर्त, आवर्त्त, आवर्त्तन, घूमना, घूर्णन

-ఒక నిర్థిష్ట స్థానం నుండి మొదలుకొని మరొక స్థానానికి చేరే గమనం.

భూమి తన కక్ష్యలో తిరగడం వలన రాత్రిపగలు ఏర్పడుతుంది.
తిరగడం

The act of rotating as if on an axis.

The rotation of the dancer kept time with the music.
rotary motion, rotation
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : मथने की क्रिया।

उदाहरण : दही का मंथन करने पर मक्खन निकलता है।

पर्यायवाची : अवगाहन, अवगाहना, अवटन, आघर्ष, आलोड़न, आलोड़न करना, आवर्त्तन, गाहाई, प्रमथन, बिलोना, मंथन, मथन, मथना, मथाई, मन्थन, विलोड़न, विलोना

కవ్వంతో చిలికే క్రియ

పెరుగును చిలకటం వలన వెన్న వస్తుంది.
చిలకటం
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / समय / अवधि

अर्थ : दिन का वह समय जब छाया पश्चिम से पूर्व की ओर मुड़ती है।

उदाहरण : थोड़ी देर में तीसरा प्रहर होने को है।

पर्यायवाची : आवर्त्तन, तीसरा प्रहर

మద్యాహ్నం ఇరవైనాలుగు నిముషాల కాలం లో సూర్యుడు పశ్చిమవైపు వుంటాడు

కొన్ని గడియల్లో మూడు ఇరవైనాలుగు నిముషాలు అవుతుంది.
మూడు ఇరవైనాలుగు నిముషాలు
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : बार-बार किसी बात या काम के होने या किए जाने की क्रिया।

उदाहरण : इस वाक्य में राम शब्द की पुनरावृत्ति तीन बार हुई है।

पर्यायवाची : आवर्त्तन, आवृत्ति, पुनरावर्तन, पुनरावृत्ति

మరలా మరలా చెప్పే మాట లేక చేసే పని యొక్క అభ్యాసము.

ఈ వాక్యములో రామ్ అను పదంమూడుసార్లు పునరావృత్తము చెందింది.
అనుక్రమము, ఆవృత్తము, పునరావృత్తము

Happening again (especially at regular intervals).

The return of spring.
recurrence, return
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : मंत्रों आदि को बार-बार दोहराने की क्रिया।

उदाहरण : शिव पूजा के साथ ही रुद्र मंत्रों का आवर्तन भी अनिवार्य कर दिया गया।

The act of singing in a monotonous tone.

chanting, intonation
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : रोगी के कुछ अच्छे होने पर उसी रोग या बीमारी के फिर से आने की क्रिया या पुनरावर्तन।

उदाहरण : चाचा आवर्तन के शिकार हो गये हैं।

पर्यायवाची : आवर्त्तन

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।